Tas Mescit

Yıllar önce gerçekten virane olan eser, yeniden ayağa kaldırılmış. Çankırı'nın milli ve manevi değerini bu kadar güzel restore eden kim varsa yürekten teşekkür ederim. Tekke bölümleri de yine uygun olarak çok iyi şekilde yapılmış. Biz açıkcası Çankırı'daki en önemli tarihi eserin bu kadar güzel onarılmasına çok sevindik. Gelelim tarihi değerine....Çankırı'da Selçuklu Dönemi'nden kalma en önemli yapıdır. Moloz taştan yapılması sebebiyle tamamen yıkılmış olan şifahane kısmı, Anadolu Selçuklu Hükümdarı I. Alâeddin Keykubat zamanında Çankırı Atabeyi (Valisi) Cemalettin Ferruh tarafından 1235 yılında yaptırılmıştır. Cemalettin Ferruh şifahaneye ilave olarak 1242 yılında bir Dâr-ûl Hâdis inşa ettirmiştir. Anadolu’daki ilk Dâr-ûl Hâdis olan eser halk tarafından Taş Mescit olarak isimlendirilmektedir. Mimari özelliğinin yanı sıra yapıya önem kazandıran diğer husus iki plastik sanat eseridir. Biri yapı üzerinde, diğeri heykel görünümünde olan iki adet figürlü taş eserden birbirine dolanmış iki yılanın tasvir edildiği ve günümüzde “Tıp Sembolü” olarak kullanılan birinci parça yapı üzerinde bulunmaktadır. Çankırı Müzesinde sergilenen ikinci parçada ise günümüzde “Eczacılık Sembolü” olarak kullanılan kupaya dolanmış yılan figürü bulunmaktadır. Aynı zamanda bir anıt mezar olan eserde iki adet mezar odası da yer almaktadır. Kuzey cephede yer alan mezar odasında bir sanduka yer almakta, doğu cephesinden girilen iki bölümlü mezar odasında ise beş sanduka bulunmaktadır. Yöremizde kaditler (kurumuş cesetler) olarak anılan cesetlerin döneminde mumyalandığı tahmin edilmektedir. Bu mezar odasında ortada yer alan tabutun, eserin banisi Cemalettin Ferruh’a ait olduğu düşünülmekte sandukası mezar odasının üstünde ana mekanda yer almaktadır. Halen mescit olarak kullanılan eser Cumhuriyetin kuruluşuna kadar uzun yıllar Mevlevihane olarak da hizmet vermiştir.

Mescit kısmı epey küçük olmasına karşın yapılan restorasyon ile tarihe tutunmaya çalışan bir yapı. Şehri seyir zevki güzel, daha güzel planlamalar ile daha fazla misafir çekilebilir.

Darulhadis kısmındaki kubbe yapısı mimari olarak tek örneği olmakla birlikte Anadolu’da yapılmış ilk darulhadis olma özelliğini taşımaktadır. Şifahane kısmındaki çift başlı yılan sembolü Ord. Prof. Dr. Süheyl Ünverin de katkılarıyla günümüz tıp sembolünün çıkış yeri olmuştur.

Anadolu'ya gelen ilk Türklerden kalma ecdadımızın geldiği yerlere ilk olarak Mescid inşaa etme geleneğini gösteren güzide Mescid ve türbe.Cankiriya gelip bı Fatiha okumadan geçmemek gerek.

Çok maneviyatlı bir yapıt.ilk kuruluşu hastane amaçlı oldugu ve su ve çesitli enstrümanlarla akıl hastaları tedavi edildigi rivayet edilmekte.bazı rivayetlere göre buradan kale bölgesine gizli gecit oldugu söylenmekde.mescitin arka bahce tarafında bir bina daha var orjinal yapitinda ama tarihe yenik düşmüş ve yok olmuş

Taş Mescit Çankırı'da Selçuklular Dönemi'nden kalma en önemli yapıdır. Cemaleddin Ferruh Şifahanesi ve Darülhadisi olarak birbirine bitişik inşaa edilen bu iki yapı, mimarlık tarihi bakımından olduğu gibi plastik sanatlar açısından da ilgi odağı niteliğindedir. Günümüze kadar ulaşan kitabelerinden anlaşıldığına göre Şifahane, Keyhüsrev Oğlu l.Alaeddin Keykubat zamanında Atabey Cemaleddin Ferruh tarafından 1235 yılında yaptırılmıştır. Bundan yedi yıl sonra 1242-1243 yılında Şifahanenin önüne bir Darülhadis ekleten Cemaleddin Ferruh, bu yapılarıyla Çankırı'da ilginç sağlık kurumlarından birisinin kurucusu olmuştur. Bu iki yapıdan, halk arasında Taş Mescit olarak tanınan Mescit ve Cemaleddin Ferruh'un Türbesi bulunan Darülhadis kısmı, bütünüyle günümüze ulaşmıştır. Şifahane kısmı ise tamamen yok olmuş durumdadır.

Tarihi ve mistik bir mekan, temizliği ve güzelliği bu şekilde korumak lazım, emeği geçenlere teşekkürler

Nice