Abdullah el-Hâşimi türbesi

SEYYİD ABDULLAH EL HAŞİMÎ EL MEKKİ ER RİFÂÎ (ARAP ŞEYH) Rifaî tarîkâti  şeyhlerindendir. Hazreti Pîr‐i Sânî es‐Seyyid eş‐Şeyh Ahmed  İzzeddîn es‐ Sayyâdî er‐Rıfâî kaddese’llâhü sırrahu’l azîzin (h.y.t: m.1271)   sülâle‐i tâhiresinden gelen es‐ Seyyid eş‐Şeyh Muhammed Azîm el‐Hâşimî el Mekkî es‐Sayyâdî er‐Rıfâî Efendi Hazretlerinin oğlu es‐Seyyid eş‐Şeyh Abdullah el‐Hâşimî el Mekkî es‐Sayyâdî er‐Rıfâî kaddese’llâhü sırrahu’l azîz hazretleri (r.1245–m.1829)  sene‐ sinde Mekke‐i Mükerreme’de dünyayı teşrif etmişlerdir. Annesi Havva Mehri Hanım’dır. Hz. Seyyid Abdullah el‐Hâşimî el Mekkî (Arap  Şeyh), babası Seyyid Muhammed Azîm el‐Hâşimî kaddese’llâhü sırrahu’l azîze intisab etmiş, babasından seyr‐i sülûk görüp Rıfâî‐ Sayyâdî, Kâdirî, Bedevî,  Şâzelî, Sâdî, Nakşi‐ bendî, Mevlevî tarîklerinden hilâfet icazet al‐ mıştır.. Daha sonra Medine‐i Münevvere’ye gidip es‐Seyyid eş‐Şeyh Hasan er‐Rıfâî Hazretlerin‐ den ve es‐Seyyid eş Şeyh Sâlim er‐Rıfâî hazret‐ lerinden Rıfâî‐Sayyâdî üzere birer hilafet daha almışlardır. Mekke‐i Mükerreme ve Medîne‐i Münevve‐ re’de pek meşhur olan Hâşimî‐Sayyâdî ailesi bu civarda Tarîkat‐ı Âliyye‐i Rıfâiyye’nin intişarına pek büyük hizmetlerde bulunmuşlardır. Hazreti Pîr‐i Sânî Seyyid Ahmed İzzeddîn kaddese’llâhü sırrahu’l azîzin bu ailesi Hicaz ve civarı haricin‐ de, Suriye, Irak ve civarında da Rıfâiyye‐i Sayyâdiyye’nin merkez dergâhı olmuşlardır. Arap  Şeyh, Hicaz’dan 17 yaşındaki ayrılmış‐ tır.2 Afganistan’a gitmişler orada 20 sene kala‐ rak Tarîkat‐ı Rıfâiyye’yi neşr etmişlerdir. Arap  Şeyh, Suriye Hicaz, Yemen, Mısır ve Anadolu’nun pek çok yerinde irşad faaliyetle‐ rinde bulunmuştur.3 Daha sonra  İstanbul’a davetle gelen Arap Şeyh, Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın pek çok iltifatlarına mazhar olmuştur. Bizzat pâdişah tarafından kendilerine Şeyhü’l‐Ekber ünvanı verilmiştir. Bu arada  İç Anadolu Bölgesindeki bütün Seyyid’lerin başına “Nakibü’l‐Eşraf” olarak atanmıştır. II. Abdulhamid Han Sivas vilayetin‐ deki Sünnî ve alevi cemaatin arasında başlamış olan karışıklık ve fitne had safhaya vardığından Arap  Şeyhi İstanbul’a çağırmış  bu durumun düzeltilmesi için rica etmiştir. Bu nedenler 1876’da Sivas’a gedip yerleşmesine ve dergâ‐ hını açmasına vesile olmuştur.